The appearance of the Sufiyya elders in the mystical prose texts of the Mongol era with an emphasis on Antonio Gramsci's theory of hegemony

Document Type : Original Article

Authors

Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Mohaghegh Ardabili University

Abstract

Islamic mysticism and Sufism is one of the important schools of history, which has been affected by various issues during its tumultuous period, which have caused its spread or decline. This research has analyzed the appearance of the mystics of the Mughal era with an analytical-descriptive method and using reliable library sources, emphasizing on Antonio Gramsci's theory of hegemony. According to Gramsci's belief, hegemony takes place without coercion by relying on persuasion and public consent. The result of the research shows that in the 7th century, when Iran faced the barbaric invasion of Mongols and Tatars, Sufism was dominated by cultural hegemony such as the words of the prophets and imams, the behavioral culture of the sheikhs, Respecting others, blaming the world, avoiding lust; Social hegemony such as the presence of people with the title of Sheikh, the positive words of elders about mystics, the preaching of disciples; Cultural hegemony such as attributing dignity to the sheikhs, fearing the actions of the sheikhs, the sheikh's belief in his own greatness and promoting it, the author's intellectual adaptation to the sheikh, belief in occult inspiration, belief in destiny; Political hegemony, such as the position of the king, The aspect of sanctity of Sufism and mysticism has gained strength and caused public persuasion and satisfaction. It can be explained, due to the strong emotional leadership in the minds of the people, in the 7th century, the hegemony of ideology is more tangible than when the hordes of Mongols were thought to be God's gift and will. The Mongol campaign caused people to turn more and more to Sufism and monasteries in this era and to heal their wounded souls with the ointment of Sufism.

 
منابع
آجیلی، هادی، و جلوداری، ام‌البنین. (1395). بایسته‌ها و الزامات شکل‌گیری هژمونی جهانی و منطقه‌ای. فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی، 6(5)، 1ـ20.
ابن‌عربی، محیی‌الدین. (۱۳۹۹). فصوص‌ الحکم. ترجمۀ حسین مریدی. چ۲. تهران: جامی.
اعتماد، شاپور. (1383). معادلات و تناقضات گرامشی. ترجمۀ محمدرضا زمردی. تهران: طرح نو.
باخرزی، ابوالمفاخر یحیی. (۱۳۸۳). اوراد الاحباب و فصوص‌ الآداب. به کوشش ایرج افشار. چ۲. تهران: دانشگاه تهران.
بلوم، ویلیام تئودور. ( 1373). نظریه‌های نظام سیاسی. ترجمۀ احمد تدین. ج2. تهران: آران.
بوکوک، روبرت. (۱۳۹۹). هژمونی در باب چگونگی سیاست اخلاقی. ترجمۀ بهزاد باغی‌دوست و کاوه عباسی. تهران: گام نو.
بیانی، شیرین. (1371). دین و دولت در ایران عهد مغول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
پارسادوست، منوچهر. (1375). شاه‌اسماعیل اول. تهران: شرکت سهامی انتشارات.
پارسادوست، منوچهر. (۱۳۸۴). مغولان و نقش آنان در به قدرت رسیدن صفویان. مجلۀ بخارا، شمارۀ ۴۳، ۱۰۷ـ۱۱۸.
جامی، عبدالرحمن. (1370). نفحات ‌الانس من حضرات القدس. مقدمه، تصحیح و تعلیقات از محمود عابدی. تهران: اطلاعات.
جانعلیان، مهدی. (1402). بررسی تاریخی-اجتماعی ارتباط عرفان متصوفه با سیاست و قدرت در ایران عصر مغول. فصلنامۀ عرفان اسلامی، 20(77)، 205ـ۲۲۴.
جوینی، عطاملک. (1379). تاریخ جهان‌گشا. به سعی و اهتمام محمد بن عبدالوهاب قزوینی. هلند.
راجر، سایمون. (1394). درآمدی بر اندیشه‌های سیاسی آنتونیو گرامشی؛ هژمونی، انقلاب و روشنفکران. ترجمۀ محمدکاظم شجاعی. تهران: سبزان.
راجر، سایمون. (۱۳۹۹). درآمدی بر اندیشه‌های سیاسی آنتونیو گرامشی. ترجمۀ محمداسماعیل نوذری. تهران: پارمیدا.
روبرت، دوز، و سیمور، مارتین لیپست. (۱۳۷۳). جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمۀ محمدحسین فرجاد. تهران: توس.
شیبی، کامل مصطفی. (1359). تشیع و تصوف تا آغاز سدۀ دوازدهم هجری. ترجمۀ علیرضا ذکاوتی قراگزلو. تهران: امیرکبیر.
صفا، ذبیح‌الله. (1386). تاریخ ادبیات در ایران. چ۱۴. تهران: نگار هاتف.
قنبری عبدالملکی، رضا، و فیروزیان‌پور، آیلین. (1399). بازنمایی هژمونی و ضدهژمونی در گفتمان شعر جمهوری محمدتقی بهار بر مبنای آرای آنتونیو گرامشی. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ ۵۶، ۷۷ـ۱۰۴.
قیصری، داوود بن محمود. (1416). رسائل قیصری: التوحید و النبوة و الولایة، اساس الوحدانیة و مبنی الفردانیة، نهایة البیان فی درایة الزمان. ترجمۀ حیدر شجاعی. تهران: مولی.
کیانی، محسن. (1369). تاریخ خانقاه در ایران. تهران: طهوری.
گرامشی، آنتونیو. (1398). گرامشی و انقلاب؛ مقالاتی پیرامون انقلاب اکتبر. ترجمۀ علیرضا نیاززادۀ نجفی. تهران: چرخ.
گرامشی، آنتونیو. (1396). دولت و جامعۀ مدنی. ترجمۀ عباس میلانی. چ۴. تهران: اختران.
گرامشی، آنتونیو. (1398). گرامشی و انقلاب؛ مقالاتی پیرامون انقلاب اکتبر. ترجمۀ علیرضا نیاززاده نجفی. تهران: چرخ.
لاکلائو، ارنستو، و موفه، شانتال. (1392). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی. تهران: ثالث.
ماسه، هانری. (1357). معتقدات و آداب ایرانی. ترجمۀ مهدی روشن‌ضمیر. تهران: مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.
موسوی، سید جلال. (1396). تصوف عصر صفوی و ادبیات آن دوره. تهران: امیرکبیر.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (۱۴۰۰). فیه مافیه. تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر. چ۹. تهران: مهارت نو.
نجم‌الدین رازی، عبدالله بن محمد. (۱۳۸۳). مرصاد العباد. به اهتمام محمدامین ریاحی. چ۱۰. تهران: کتابخانۀ ملی.
نسفی، عزیزالدین ‌بن محمد. (1391). بیان التنزیل. تصحیح و تعلیق علی‌اصغر میرباقری‌فرد. تهران: سخن.
نصر، سید حسین. (1371). سه حکیم مسلمان. ترجمۀ احمد آرام. تهران: امیرکبیر.
نوذری، حسینعلی. (1380). فلسفۀ تاریخ، روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری. تهران: طرح نو.
ولد، بهاءالدین محمد بن جلال‌الدین محمد. (۱۳۶۷). معارف. به کوشش نجیب مایل هروی. تهران: مولی.
یثربی، سید یحیی. (1391). عرفان نظری؛ تحقیقی در سیر تکاملی و اصول و مسائل تصوف. ویراست دوم. قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
 
منابع
آجیلی، هادی، و جلوداری، ام‌البنین. (1395). بایسته‌ها و الزامات شکل‌گیری هژمونی جهانی و منطقه‌ای. فصلنامۀ پژوهش‌های سیاسی، 6(5)، 1ـ20.
ابن‌عربی، محیی‌الدین. (۱۳۹۹). فصوص‌ الحکم. ترجمۀ حسین مریدی. چ۲. تهران: جامی.
اعتماد، شاپور. (1383). معادلات و تناقضات گرامشی. ترجمۀ محمدرضا زمردی. تهران: طرح نو.
باخرزی، ابوالمفاخر یحیی. (۱۳۸۳). اوراد الاحباب و فصوص‌ الآداب. به کوشش ایرج افشار. چ۲. تهران: دانشگاه تهران.
بلوم، ویلیام تئودور. ( 1373). نظریه‌های نظام سیاسی. ترجمۀ احمد تدین. ج2. تهران: آران.
بوکوک، روبرت. (۱۳۹۹). هژمونی در باب چگونگی سیاست اخلاقی. ترجمۀ بهزاد باغی‌دوست و کاوه عباسی. تهران: گام نو.
بیانی، شیرین. (1371). دین و دولت در ایران عهد مغول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
پارسادوست، منوچهر. (1375). شاه‌اسماعیل اول. تهران: شرکت سهامی انتشارات.
پارسادوست، منوچهر. (۱۳۸۴). مغولان و نقش آنان در به قدرت رسیدن صفویان. مجلۀ بخارا، شمارۀ ۴۳، ۱۰۷ـ۱۱۸.
جامی، عبدالرحمن. (1370). نفحات ‌الانس من حضرات القدس. مقدمه، تصحیح و تعلیقات از محمود عابدی. تهران: اطلاعات.
جانعلیان، مهدی. (1402). بررسی تاریخی-اجتماعی ارتباط عرفان متصوفه با سیاست و قدرت در ایران عصر مغول. فصلنامۀ عرفان اسلامی، 20(77)، 205ـ۲۲۴.
جوینی، عطاملک. (1379). تاریخ جهان‌گشا. به سعی و اهتمام محمد بن عبدالوهاب قزوینی. هلند.
راجر، سایمون. (1394). درآمدی بر اندیشه‌های سیاسی آنتونیو گرامشی؛ هژمونی، انقلاب و روشنفکران. ترجمۀ محمدکاظم شجاعی. تهران: سبزان.
راجر، سایمون. (۱۳۹۹). درآمدی بر اندیشه‌های سیاسی آنتونیو گرامشی. ترجمۀ محمداسماعیل نوذری. تهران: پارمیدا.
روبرت، دوز، و سیمور، مارتین لیپست. (۱۳۷۳). جامعه‌شناسی سیاسی. ترجمۀ محمدحسین فرجاد. تهران: توس.
شیبی، کامل مصطفی. (1359). تشیع و تصوف تا آغاز سدۀ دوازدهم هجری. ترجمۀ علیرضا ذکاوتی قراگزلو. تهران: امیرکبیر.
صفا، ذبیح‌الله. (1386). تاریخ ادبیات در ایران. چ۱۴. تهران: نگار هاتف.
قنبری عبدالملکی، رضا، و فیروزیان‌پور، آیلین. (1399). بازنمایی هژمونی و ضدهژمونی در گفتمان شعر جمهوری محمدتقی بهار بر مبنای آرای آنتونیو گرامشی. فصلنامۀ علمی‌پژوهشی زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ ۵۶، ۷۷ـ۱۰۴.
قیصری، داوود بن محمود. (1416). رسائل قیصری: التوحید و النبوة و الولایة، اساس الوحدانیة و مبنی الفردانیة، نهایة البیان فی درایة الزمان. ترجمۀ حیدر شجاعی. تهران: مولی.
کیانی، محسن. (1369). تاریخ خانقاه در ایران. تهران: طهوری.
گرامشی، آنتونیو. (1398). گرامشی و انقلاب؛ مقالاتی پیرامون انقلاب اکتبر. ترجمۀ علیرضا نیاززادۀ نجفی. تهران: چرخ.
گرامشی، آنتونیو. (1396). دولت و جامعۀ مدنی. ترجمۀ عباس میلانی. چ۴. تهران: اختران.
گرامشی، آنتونیو. (1398). گرامشی و انقلاب؛ مقالاتی پیرامون انقلاب اکتبر. ترجمۀ علیرضا نیاززاده نجفی. تهران: چرخ.
لاکلائو، ارنستو، و موفه، شانتال. (1392). هژمونی و استراتژی سوسیالیستی. تهران: ثالث.
ماسه، هانری. (1357). معتقدات و آداب ایرانی. ترجمۀ مهدی روشن‌ضمیر. تهران: مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران.
موسوی، سید جلال. (1396). تصوف عصر صفوی و ادبیات آن دوره. تهران: امیرکبیر.
مولوی، جلال‌الدین محمد. (۱۴۰۰). فیه مافیه. تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر. چ۹. تهران: مهارت نو.
نجم‌الدین رازی، عبدالله بن محمد. (۱۳۸۳). مرصاد العباد. به اهتمام محمدامین ریاحی. چ۱۰. تهران: کتابخانۀ ملی.
نسفی، عزیزالدین ‌بن محمد. (1391). بیان التنزیل. تصحیح و تعلیق علی‌اصغر میرباقری‌فرد. تهران: سخن.
نصر، سید حسین. (1371). سه حکیم مسلمان. ترجمۀ احمد آرام. تهران: امیرکبیر.
نوذری، حسینعلی. (1380). فلسفۀ تاریخ، روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری. تهران: طرح نو.
ولد، بهاءالدین محمد بن جلال‌الدین محمد. (۱۳۶۷). معارف. به کوشش نجیب مایل هروی. تهران: مولی.
یثربی، سید یحیی. (1391). عرفان نظری؛ تحقیقی در سیر تکاملی و اصول و مسائل تصوف. ویراست دوم. قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
  • Receive Date: 31 May 2023
  • Revise Date: 01 July 2023
  • Accept Date: 30 July 2023
  • Publish Date: 06 September 2023