Examining the capacities of the Ihraqiyya path and its implementation in the contemporary world, with emphasis on Surah Al-Fatihah

Document Type : Original Article

Authors

1 university of Isfahan

2 university of Isfahan. faculty of theology

10.22052/se.2025.115275

Abstract

احراقیه، روشی سلوکی- تربیتی در نظام عرفانی اسلام شیعی است که بر نفی صفات نفسانی و تعلقات مادی به عنوان موانع اصلی در مسیر وصول به وحدت وجود تأکید دارد. هدف نهایی این روش، تجربه وحدت با عالم وجود و مبدأ هستی و رهایی از محدودیت های وجودی است. وصول به وحدت وجود منشأ هم نوایی با عالم هستی و لذت پایدار اتصال به منبع خیرات و نجات از بحران فلسفی تنهایی بنیادین در جهان معاصر است. رویکرد احراقیه ، با تمرکز بر ریاضت و زهد، به دنبال پالایش روح و افزایش آگاهی معنوی است. بر اساس آموزه های عرفای معاصر ساختار وجودی انسان از دو اصل فقر و طمع تشکیل شده است .طریقه احراقیه راهی جهت ازاله این دو نقیصه است. روش احراقیه، مبتنی بر ترک دنیا و تعلقات آن، خودسازی مداوم و تمرکز بر تجلیات الهی است. این روش، با تاکید بر فنا و نفی وجود فردی، به دنبال شهود و تجلی حقیقت مطلق است. ضرورت احراقیه، در یافتن راهی برای رهایی از گرفتاری های نفسانی و رسیدن به کمال معنوی نهفته است. کاربرد این روش در حوزه‌های مختلفی از جمله اخلاق، عرفان و فلسفه اخلاق قابل بررسی است. نتایج این روش، در صورت طی مراحل صحیح، می‌تواند به تجربه وحدت وجودی و تغییر در نگرش فرد منجر شود. این تجربه، می‌تواند به معنویت و آرامش درونی منجر شود، اما نیازمند راهنمایی و مراقبه‌ صحیح است. این مقاله ضمن تبیین مبانی این رویکرد روش اجرایی متناسب با انسان معاصر پیشنهاد می کند که در عین رسیدن به اهداف دارای چارچوبی رسا و دارای امتداد قابل وصول در اجتماع امروزه است.

  • Receive Date: 04 July 2025
  • Revise Date: 08 October 2025
  • Accept Date: 12 December 2025
  • Publish Date: 22 November 2025