نویسنده

• رضا روحانی

دانشگاه کاشان

چکیده

یکی از جان‌مایه‌های اصلی کتاب شریف مثنوی، اشتمال آن بر جواهر گرانقدری از قرآن و حدیث، و شرح و تأویل موارد بسیاری از آن است، تا جایی که به تعبیر برخی از اهل نظر، مثنوی را می‌توان تفسیری منظوم و عرفانی از قرآن(و حدیث) به شمار آورد. در این گفتار، به کشف و بررسی عوامل، دلایل و انگیزه‌هایی پرداخته شده که جناب جلال‌الدین مولوی را به تأویل و تفسیر معنوی متون مقدس، رهنمون می‌شده است. نویسنده، عوامل و انگیزه‌های خواسته یا ناخواسته در این کار را به سه دسته تقسیم کرده است: یک دسته عوامل و انگیزه‌های گوینده‌‌محور که به صاحب اثر و انگیزه‏های درونی و شخصی او بر می‌گردد؛ دسته دیگر، دلایل یا انگیزه‌‍‌های مخاطب‌محور که به مخاطبان و خوانندگان آثارش راجع می‌شود؛ و دسته سوم، عوامل یا انگیزه‌های متن‌محور که به متون شرح و تأویل شده و ویژگی‌های آن متون برگشت می‏کند. نویسنده همچنین کوشیده است دسته‌بندی خود را با نظریات جدید درک و دریافت متن(نظریات هرمنوتیکی) تطبیق نماید، و با شواهد و مدارک مناسب، مستند و مویّد سازد.

کلیدواژه‌ها

• مثنوی
• تأویل
• تفسیر معنوی
• انگیزه‏های تأویل