نویسنده

• رضا روحانی

دانشگاه کاشان

چکیده

یکی از جان‌مایه‌های اصلی کتاب شریف مثنوی، اشتمال آن بر جواهر گرانقدری از قرآن و حدیث، و شرح و تأویل موارد بسیاری از آن است، تا جایی که به تعبیر برخی از اهل نظر، مثنوی را می‌توان تفسیری منظوم و عرفانی از قرآن(و حدیث) به شمار آورد. در این گفتار، به کشف و بررسی عوامل، دلایل و انگیزه‌هایی پرداخته شده که جناب جلال‌الدین مولوی را به تأویل و تفسیر معنوی متون مقدس، رهنمون می‌شده است. نویسنده، عوامل و انگیزه‌های خواسته یا ناخواسته در این کار را به سه دسته تقسیم کرده است: یک دسته عوامل و انگیزه‌های گوینده‌‌محور که به صاحب اثر و انگیزه‏های درونی و شخصی او بر می‌گردد؛ دسته دیگر، دلایل یا انگیزه‌‍‌های مخاطب‌محور که به مخاطبان و خوانندگان آثارش راجع می‌شود؛ و دسته سوم، عوامل یا انگیزه‌های متن‌محور که به متون شرح و تأویل شده و ویژگی‌های آن متون برگشت می‏کند. نویسنده همچنین کوشیده است دسته‌بندی خود را با نظریات جدید درک و دریافت متن(نظریات هرمنوتیکی) تطبیق نماید، و با شواهد و مدارک مناسب، مستند و مویّد سازد.

کلیدواژه‌ها

• مثنوی
• تأویل
• تفسیر معنوی
• انگیزه‏های تأویل

عنوان مقاله [English]

Factors and Motives of Semantic Interpretation and Commentary of texts in Mathnavi

نویسنده [English]

• Reza Rohani

چکیده [English]

One of the cores of Mathnavi is that it contains precious jewels from the holy Quran, prophetic traditions and their explanations and interpretations in such a way that some authorities believe it is a mystical and poetical commentary of the holy Quran and traditions.
In this article, an attempt is made to find the factors, motives and reasons that lead Mowlavi to semantic interpretation of holy texts. The author divides intentional or non-intentional motives and factors in this issue into three groups. The first group refers to the author-centred factors, which are his personal and inner motivations. The second group is related to addressees and readers of his work, and the third one deals with explained and interpreted texts and their characteristics. Finally, the writer tries to compare his classifications with new theories of hermeneutics, and to confirm them by enough evidences.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mathnavi
• hermeneutics
• semantic interpretation
• motives of commentary