نویسنده

• سیدمحمد راستگو

دانشگاه کاشان

چکیده

می‌دانیم که پاره‌ای از متون به‌ویژه متون عرفانی و ادبی، چندسویه و توی در توی‌اند و همین ویژگی، آن‌‌ها را پذیرای تفسیرهای گوناگون می‌کند. این تفسیرهای گوناگون هرچند بییشتر درونی‌اند و بر پایه‌ی برداشت‌های معنایی استوار، گاه نیز برونی‌اند و بنیادگرفته بر گونه‌گون‌خوانیِ متن. بر این پایه‌ها در این گفتار، واژه‌ی «قدرت» دربیت زیر از مثنوی را که در مقاله‌ی پیشین، هم‌گام با دیگر گزارشگران مثنوی، به گونه‌ی «قُدرت» (= توانایی) خوانده و تفسیر شده بود، به گونه‌ی «قَدرت» (= قدر تو) خوانده‌ایم و تفسیر دیگری از آن به دست داده‌ایم. گر جهان پیشت بزرگ و بی‌بنی است پیش قدرت ذره‌ای می‌دان که نیست بر پایه‌ی خوانش نخست، بیت بیانگر قدرت بی‌کران خداست که بر هر چیز تواناست و در زبان پاره‌ای از عارفان «جهان قدرت» خوانده شده است؛ و بر پایه‌ی خوانش دوم، بیت بیانگر شکوه بی‌کران انسان است که در زبان عارفان «عالم اکبر» خوانده شده و این‌که «بیرون ز تو نیست آن‌چه در عالم هست / از خود بطلب هر آن‌چه خواهی که تویی». به مناسبت، به چند بیتِ پیش و پسِ این بیت نیز نگاهی افکنده‌ایم و چندگونه‌خوانی‌ها و چندمعنایی‌هایِ آن‌ها را نیز نشان داده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

• مثنوی
• چندمعنایی
• گونه‌گون‌خوانی
• قدرت
• انسان
• عالم اکبر

عنوان مقاله [English]

Another Look at a Verse of Mathnavi

نویسنده [English]

• Seyyed Muhammad Rastgoofar

چکیده [English]

Some texts, especially mystical and literary, are so intricate and labyrinthine that can be interpreted differently. These various interpretations sometimes result from the interior aspect of the texts, based on semantical understanding, and sometimes arise from their exterior aspect, based on different ways of reading the texts. Accordingly, while in another article along with other interpreters of Mathnavi, the word “قدرت ”in the following verse was read as ‘power’(Qodrat), in this article it is read as ‘your value’ (Qadrat) and interpreted differently:
If the world seems great and endless to you,
You should know that it is nothing with His power (or with your value).
Based on the first reading, this verse illustrates the infinite power of God who has ability over all things. Some mystics call it “the world of power”. On the other hand, according to the second reading the verse explains the boundless grandeur of man, which was read as “the greater world” by some mystics, and that:
What exist in the world is not out of you,
Ask for what you want from yourself, since you are everything.
In this relation, we look at some other verses of Mathnavi, showing their intricacy and different meanings.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mathnavi
• intricacy of meaning
• different ways of reading
• Power
• man
• greater world