جور دیگر دیدن پژوهشی در پیوند عرفان و هنر

نویسنده

چکیده

جور دیگر دیدن، آن‌گونه که در این گفتار بدان پرداخته شده، پلِ پیوندی است که عرفان و هنر را در یک رده و رسته می‌نشاند و هر دو را برخاسته از زمینه‌ای هم‌سان می‌شمارد؛ و آن، تواناییِ ویژه‌ای است که هم عارفان و هم هنرمندان از آن برخوردارند: تواناییِ ویژه‌ای که خود دو سوی و روی دارد: بینشی و کنشی؛ بر بنیادِ سویه بینشیٍ این توانایی، عارفان و هنرمندان جهان را جور دیگر می‌نگرند و بر پایه این جور دیگر دیدن، هم نادیدنی‌هایی را که از دید و دریافتِ عادت‌زده دیگران دور است، می‌ بینند و هم از دیدنِ پدیده‌های هرروزه و عادت‌شده، چیزهایی در‌ می‌یابند که دیگران در نمی‌یابند؛ و بر بنیادِ سویه کنشیِ آن، دیگردیده‌های خویش را در صورت و ساختارهایی از جنس آهنگ (شعر و موسیقی) و رنگ (نقاشی و نگارگری) و سنگ (پیکرسازی) و ... – که ما آن‌ها را کار هنری می‌خوانیم- در دید و دست‌رسِ دیگران می‌گذارند و بدین‌گونه آنان را نیز به جهانِ دیگرگون خویش راه می‌دهند. در این گفتار پس از پژوهش‌ها و بررسی‌هایی در باره نکته‌های یادشده، با آوردنِ نمونه‌‌هایی از رفتار و گفتار عارفان نشان داده‌ایم که آموزه‌ها و آزمون‌هایِ عرفانی و معنوی در کنار پی‌آمدهایِ گوناگون، این پی‌آمد را نیز دارند که بینش و کنشی چنان هنری به عارف ارزانی می‌دارند که با نگاه بدان می‌توان گفت : هر عارف راستینی هنرمند نیز هست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Seeing the other way (A study of the links Between Art and Sufism)

نویسنده [English]

  • m Rastgoo

چکیده [English]

Seeing things differently, as discussed in this paper, is the link between Sufism and art. It is a quality shared by both Sufis and artists. This quality has two dimensions: the dimension of insight and the dimension of actions. With their insights, artists and Sufis see the world differently. They see things that others do not see. They also see things that everybody else sees in different ways. They perceive things that others do not. They make their new perceptions available to others through new forms and new structures such as rhythm in poetry, music or color in painting or stone in sculptures. They communicate their different perceptions through what we call art works. In this paper, the above–mentioned points will be explored. Examples of Sufis' deeds and words will be discussed in terms of insights and perspective, which show that every real Sufi is also an artist.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sufism. Art
  • habit
  • تاریخ دریافت: 09 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 08 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 09 بهمن 1401