نویسنده

• علی بادامی

چکیده

عرفان، گرایش معنوی گسترده‌ای است که بیشتر در میان پیروان ادیان دیده می‌شود، و اساساً ادیان در زمینه‌های عرفانی با یکدیگر قرابت و تفاهم بیشتری دارند، چنان‌که بین دو نظام عرفان عملی مسیحیت و اسلام، این تشابه و تفاهم بسیار زیاد است. مقاله حاضر، به مقایسه مقامات عرفانی در نزد پدران صحرا و تصوّف اسلامی در چهار قرن اولیه می‌پردازد. در آغاز مقاله، به چگونگی شکل‌گیری سخنان پدران صحرا در چهار قرن اولیه میلادی و پیدایش تصوّف اسلامی و اهمیت عرفان عملی در هر دو نظام فکری اشاره شده، و در متن، بر اساس تقسیم‌بندی ابونصر سراج، در کتاب اللمع فی التصوّف است که در آن به ترتیب، هفت مقام توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توکّل و رضا آمده است. در همه موارد ابتدا آیاتی از قرآن و کتاب مقدس که مورد استناد عارفان مسلمان و مسیحی بوده، ذکر شده، سپس از پیامبر اسلام و عیسی مسیح سخنی نقل شده است، و سخنانی از بزرگان صوفیه هر دو نظام، متناسب با هر مقام بیان و تحلیل شده است. بر پایه این سنجش، زهد اسلامی معتدل‌تر از گوشه‌نشینی راهبان مسیحی به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

• پدران صحرا
• عرفان مسیحی
• عارفان مسلمان
• مقامات
• ابونصر سراج

عنوان مقاله [English]

A Comparison of Practical Mysticism of Desert Fathers and Muslim Mystics in the First Four Centuries

نویسنده [English]

• ali Bādāmi

چکیده [English]

Mysticism is a broad spiritual trend, which is prevalent among religions. There is a close resemblance and understanding among religions when considering mysticism. Similarly, there is much close resemblance and understanding between two mystical systems of Christianity and Islam. The present article attempted to compare practical mysticism in two systems of desert fathers’ practical mysticism and Sufism. At the outset of the study, the development of desert fathers’ speeches in first four centuries is studied. The genesis of Islamic mysticism and the significance of practical mysticism in both schools of thought are also pointed out. The article has been divided based on Abu Nasr Sarrāj “Al-luma' fi al-Tasawwof” into seven stages of repentance, asceticism, renunciation, poverty, patience, self-surrender to him and contentment. Concerning the stages, some verses of the Holy Quran and the Bible, which have been invoked by Muslim and Christian mystics, have been quoted first. Then some quotations from the prophets of Islam and Christianity and from Sufi Scholars of the two systems have been cited and analyzed. There are lots of similarities and closeness between the two intellectual systems however Islamic renunciation is more reasonable than Christian monk’s Seclusion.

کلیدواژه‌ها [English]

• Desert Fathers
• Christian Mysticism
• Muslim Mystics
• Path- Stations
• Abu Nasr Sarrāj