پیوند متون عرفانی با رئالیسم جادویی

نویسندگان

چکیده

رئالیسم جادویی به عنوان سبکی نوین در داستان‌نویسی، در نیمه دوم قرن بیستم پدید آمد. اگرچه زاد‌گاه این سبک آمریکای لاتین است و نویسند‌گان این منطقه با آثار داستانی خود، عامل جهانی شدن آن شده، و با نوشته‌های تحلیلی و انتقادی خود اصول و مؤلفه‌ها و قواعد این سبک را تئوریزه کرده‌اند، به گمان برخی اندیشمندان حوزه ادبیات، شیوه یاد‌شده تنها ویژه این منطقه از جهان نیست و اساساً ریشه‌های نخست آن را می‌توان در ادبیات خاور‌زمین و به‌ویژه در متون عرفانی جست‌و‌جو کرد. تخیل که یکی از مؤلفه‌های اساسی رئالیسم جادویی است، باعث گُسست علّی و معلولی در روایت داستان می‌شود. این تخیل که ریشه در افسانه‌ها، اسطوره‌ها، باورها، حکایات و قصه‌های مردمی و بومی دارد، در سرتاسر داستان ریشه‌ می‌دواند. متون عرفانی و به طور مشخص، تذکره‌های عرفانی که شرح حالی از عارفان و بزرگان و سالکان طریقت است، در اساس، قالبی داستانی و خیالی دارند که رویدادهای شگفت‌انگیز و خارق عادت را در بستری واقع‌گرایانه ارائه می‌دهند. این شیوه، بسیار شبیه گونه روایی موجود در متون رئالیسم جادویی است. نگارندگان این جستار، پس از ارائه تعاریف و ویژگی‌هایی از رئالیسم جادویی، به جست‌و‌جوی ریشه‌های آن در ادبیات خاور‌زمین به‌ویژه متون عرفانی(تذکره‌ها) پرداخته و در پایان، نمونه‌هایی از نقاط مشترک میان این دو مکتب با سبک را ‌یاد کرده‌اند. مهم‌ترین نقطه‌های پیوند مشترک متون عرفانی و رئالیسم جادویی را می‌توان در شکستن مرز میان واقعیت و فرا‌واقعیت و اتحاد این دو، اجتماع نقیضین، کنش‌های کرامت‌آمیز و رفتار‌های شگفت و خارق‌العاده شخصیت‌های حاضر در حکایت‌ها، شناخت حقیقت از راه تخیل و... دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Connection between Magic Realism and Mystical Texts

نویسندگان [English]

  • j Safari
  • h Imāniān
  • h Shamsi

چکیده [English]

Magic realism is assumed a new style of fiction developed in the second half of 20th century. This style is said to be rooted in Latin America. However, some of the literature scholars argue that this style is originated in east literature specifically in mystical texts. Imagination, which is considered one of the fundamental components of magic realism, may break down cause-and-effect link in the story. Stemmed from myths, legends, beliefs, anecdotes, or folk stories, imagination can be distributed all over the stories. Mystical texts or specifically speaking mystical bibliographies of great mystics are primarily written in imaginary and storied form. They present amazing and astonishing events in realistic way. This method is the same as narrative mode in magic realism texts. Elucidating different definitions and characteristics of magic realism, authors of present study probed the origin of magic realism in east literature, specifically mystic texts (bibliographies). Common points of these two schools or styles are also presented. The most important of which are crossing the border between reality and ultra-reality, unifying reality and ultra-reality, unifying opposites, seeking truth through imagination, marvel actions and amazing behaviors of story characters, and etc.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Magic Realism
  • Mystical Bibliographies
  • Miraculous Deeds
  • Ultra-Reality
  • Imagination
  • تاریخ دریافت: 09 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 08 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 09 بهمن 1401