نویسندگان

• حسین کیانی
• سید فضل‌الله میرقادری

چکیده

فخر، قدمتی به درازنای عمر و زندگی بشر دارد و دلبستگی‌های انسان را به ابراز وجود و زیبایی-پرستی و خوددوستی نشان می‌دهد. شاعر در شعر فخر به تمام داشته‌های خود می‌بالد. بالیدن به باورهای دینی و دانش ویژه، یکی از محورهای فخر شاعران است. نوع ویژه‌ای از فخر دینی با امور معنوی و اشراقی از نوع والای آن یعنی تقرب به محبوب حقیقی و یکی شدن با او در ارتباط است. این نوع فخر، «فخر قدسی» نامیده می‌شود. خاستگاه این نوع فخر، قلب پاک و مطمئن و تسلیم محض بودن در برابر محبوب حقیقی است. در این پژوهش، پس از مقدمه‌ای درباره فخر و تبیین فخر قدسی، نمونه‌هایی از این نوع فخر در چهار محور فخر به ارتباط با پروردگار، فخر به ارتباط با پیامبر(ص)، فخر به حبّ مطلق، و فخر به خویشتن، در دیوان ابن‌عربی مورد برسی و تحلیل قرار گرفته است، و پس از بررسی، نتیجه به دست آمده نشان از آن دارد که ابن‌عربی به امور معنوی و اشراقی از نوع والای آن یعنی تقرّب به محبوب و یکی شدن با او نظر دارد و انگیزه فخر قدسی او، نشان دادن جایگاه انسان و ارتباط او با حقیقت مطلق است.

کلیدواژه‌ها

• ادبیات عرفانی
• فخر
• فخر قدسی
• ابن‌عربی