نویسنده

• محمد شاذروی منش

دانشگاه تربیت معلم تهران

چکیده

رساله لوایح از متون معروف عرفانی است که به اقتدای سوانح شیخ احمد غزّالی نوشته شده است. ارادت عین‌القضات همدانی به مؤلف سوانح و ارتباط آن دو با یکدیگر، وجود نسخه‌ای از لوایح در مجموعه‌ای که تمهیدات عین‌القضات نیز در کنار آن‌ آمده و بعضی عوامل دیگر، موجب شده است که این اثر به نام عین‌القضات شهرت یابد و یک بار نیز در ایران به نام او به چاپ برسد. این انتساب ناروا به بسیاری از کتاب‌ها و پژوهش‌های ادبی تسرّی یافته است. از سوی دیگر، در بعضی نوشته‌ها(اعم از فهرست‌ها، تاریخ‌های ادبیات و پژوهش‌های ادبی‌ـ‌عرفانی) جز از عین‌القضات، اشخاص دیگری مولّف لوایح معرفی شده‌اند. در این مقاله، با استناد به شواهد درون‌متنی و برون‌متنی، انتساب لوایح به عین‌القضات مردود دانسته شده است و حمید‌الدّین ناگوری، از صوفیان حوزه شبه ‌قارّه هند در قرن هفتم، مؤلف این اثر معرفی می‌شود.