نویسندگان

• غلامحسین غلامحسین زاده
• زهرا لرستانی

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

آیرونی، نوعی شیوه بیانی است که تقریبا معادل اصطلاحات ادبی رایجی همچون تجاهل العارف طنزآمیز، مجاز به علاقه تضاد، مدح شبیه به ذم، ذم شبیه به مدح، کنایه طنزآمیز، طعنه، استهزا و ایهام به کار می رود. به بیان دیگر، نوعی دوگانگی بیانی خلاف انتظار، یا نوعی استنباط خلاف مقصود گوینده است که با عنوان آیرونی از قرن هجدهم به بعد در ادبیات اروپا شایع شده است. اما ریشه لغوی آن به زمان سقراط و یونان باستان و شیوه های بیانی آن حتی به پیش تر از آن برمی گردد، زیرا این شیوه سخن گفتن همواره با زبان همراه بوده است، چنان‌که در بسیاری از آثار ادبی کلاسیک فارسی نیز نمونه های آن را می توان یافت از جمله در مقالات شمس که دارای زبان وشیوه های بیانی خاصی است، انواع مختلف آیرونی را می توان نشان داد. در واقع شمس برای برجسته کردن کلام خویش، به طور طبیعی و به گونه ای که اصلاً مصنوعی به نظر نمی رسد، از این شیوه به خوبی بهره جسته است. سخن و اندیشه شمس به طور طبیعی آیرونیک است، یعنی نوع اندیشه و شیوه سخن گفتن او به گونه ای است

عنوان مقاله [English]

Irony in Shams’ maqālāt

نویسندگان [English]

• GH Gholāmhosseinzādeh
• Z Lorestāni

چکیده [English]

Irony is a type of diction that is used nearly equivalent to current literary idioms such as comic rhetorical question, metaphor, antanagoge, blaming, comical allusion, sarcasm, mockery and punning. In other words irony is the amusing or strange aspect of a situation that is very different from what we expect, or the use of words that say the opposite of what we really mean.
This kind of diction had been prevalent in the literature of Europe from the eighteen century but its origin comes back to the ancient Greece and even earlier than that.
Some examples of irony can be found in the classic literary Persian works including maqālāt Shams of Tabriz. Shams in order to distinguish his sayings has used ironic expression very well. Shams’ speech and thought is naturaly ironical, namely his manner of thinking and diction are such that break the usual structurs of language and present an ironical speech.

کلیدواژه‌ها [English]

• Irony
• Shams Tabrizi
• Rhetoric
• Maqālāt Shams
• Ironical Meaning