نویسندگان

• فیروز فاضلی
• اختیار بخشی

دانشگاه گیلان

چکیده

این مقاله بر آن است که بر اساس دیدگاه نقد بلاغی و کاربردی و نیز رویکرد ساخت گرای تکوینی لوسین گلدمن به تشریح جنبه مخاطب مدار روش و رویکرد تعلیمی مولوی در مثنوی بپردازد. جنبه‌ای که در تکوین گزاره‌های عوام پسند و هزل گونۀ موجود در این کتاب مؤثّر بوده ‌است. در این مقاله، به تشریح ساختار کلّی مثنوی و رویکرد و روش مخاطب مدارِ مولوی پرداخته‌ایم و درآن، الگوی خطابی و تعلیمی مولوی، ساختار تمثیلی و قصّه بنیاد مثنوی را بررسی کرده‌ و عوامل مخاطب مدار بودن شیوۀ مولوی در مثنوی و نقش شیوۀ مخاطب مدار وگونۀ زبانی عوام پسند او در تکوین قصّه‌هایِ هزل گونۀ مثنوی نشان داده‌ شده است. نتیجۀ‌ کار نشان می‌دهد که عامل اصلی وجود قصّه ها و گزاره های هزل گونه و عوام پسند در مثنوی رویکرد مخاطب مدار مولوی است و در  نظر  داشتن این رویکرد، در تفسیر و دریافت گزاره‌های مثنوی، و گفتمان حاکم بر آن می‌تواند مؤثر و مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

• مولوی بلخی
• مثنوی معنوی
• مثنوی و مخاطب‌مداری
• هزل در مثنوی
• قصه های مثنوی

عنوان مقاله [English]

Rumi’s audience- based approach and application of it in facetious tales of mathnawi

نویسندگان [English]

• F Fāzeli
• A Bakhshi

چکیده [English]

This paper intends to describe the aspect of Audience-based approach of Moulavi ’s didactic method in Mathnavi with rhetorical and pragmatic criticism. This aspect has been effective in the genesis of social propositions in this text.
In this article, at first, we have described the general structure of Mathnavi and Moulavi ’s audience-based approach, and in that, we have studied Moulavi ’s oratorical and didactic pattern, tale-based structure of Mathnavi, and his viewpoint on the tale element. Then we have shown the application of his audience-based approach in the genetic study of facetious and popular tales of Mathnavi.
The conclusion of work shown that the basic cause is the genesis of facetious and popular tales and statements in Mathnavi, the audience-based approach of Moulavi , and to take into consideration this social approach, can be effective and valuable in the description and reception of statement of Mathnavi and its dominant discourse.

کلیدواژه‌ها [English]

• Jalaluddin Rumi
• Mathnawi
• tale
• the the audience-based approach
• the factious tales in Mathnavi
• Moulavi ’s social viewpoint