نویسندگان

• محمد خدادادی
• محمدکاظم کهدویی

دانشگاه یزد

چکیده

نظریۀ وحدت وجود را می‌توان محوری‌ترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و به درستی می‌توان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردش‌اند و برای اعتلای این مفهوم به کار می‌روند. در این پژوهش، نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، در قالبی طبقه‌بندی شده و منظم به تصویر کشیده شده و در هر بخش با نظریات سایر عرفا به‌خصوص آرای شمس‌الدین محمد تبریزی و مولانا جلال‌الدین محمد مولوی مقایسه شده است. همچنین در این مقاله، در یک طبقه‌بندی منظم، آرای عمان سامانی در باب وحدت وجود در چهار بخش مورد بررسی قرار گرفته و به تفصیل در مورد هر باب بحث شده است: نخست یگانگی عاشق و معشوق؛ دوم، یگانگی جان اولیا؛ سوم، یگانگی اولیا و خداوند(مقام فنا) و چهارم، وحدت جان اولیا در طول زمان. علاوه بر طبقه‌بندی و سنجش نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، به بررسی آبشخور و سرچشمۀ این نظریات در احادیث و روایات مأثوره از ائمه نیز پرداخته و نمونه‌هایی از این تأثیر ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• عمان سامانی
• گنجینۀ اسرار
• وحدت وجود
• امام حسین(ع)
• شمس تبریزی
• مولوی

عنوان مقاله [English]

Unity of Existence in the Poems of ‘Ummān Sāmāni with a Glance on Views of Shams Tabrizi and Rumi

نویسندگان [English]

• Muhammad Khodādādi
• Muhammad Kāzem Kāhdoyi

چکیده [English]

Unity of existence is one of the basic concepts in Islamic mysticism. Other concepts in Islamic mysticism appear to be less important than this theory, so that those concepts are assumed to be aimed at progress of the notion of unity of existence. The current article sought to categorize Ammān Sāmāni’s views about unity of existence. Each division of this category is compared with views of such mystics as Shams al-Din Mohammad Tabrizi and Jalal ad-Din Muhammad Rumi. Meantime, the study presents a detailed analysis of Ammān Sāmāni’s views as classified in four sections: unity of lover and beloved, spiritual unity of awliya, unity of awliya and God (Fannā Fi Allāh or Annihilation in God), spiritual unity of awliya along the time. Beside Examining and categorizing ‘Ummān Samāni’s ideas about unity of existence, this research attempts to discover source of these theories as found in Hadiths and traditions. Some examples of the effect of this theory are also presented.

کلیدواژه‌ها [English]

• ‘Ummān-e Sāmāni
• Ganjineh al-Asrār
• Unity of Existence
• Imām Hussein
• Shams Tabrizi
• Jalal al-din Rumi