نویسندگان

• سمیه ‌حاجتی
• احمد رضی

چکیده

نگرش و درک انسان نسبت به جهان و پدیده‌ها متأثر از نظام گفتمان‌هاست. رویکرد تحلیل انتقادیِ گفتمان امکان دستیابی به مناسبات تأثیرگذار در خلق متون را فراهم می‌سازد و الگوهای مناسبی برای بررسی، رمزگشایی و تبیین روابط بین زبان، ایدئولوژی و قدرتِ سازندۀ گفتمان‌ها ارائه می‌دهد. مطالعات گفتمانی از این جهت که نسبتی روشمند بین متن و دیدگاه‌های اجتماعی، سیاسی و مذهبی منتقدان و چگونگیِ مواجهۀ آنان با گفتمان رقیب را آشکار می‌کند، حائز اهمیت است. این پژوهش با روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با رویکرد تحلیل گفتمان، صورت‌بندی‌های گفتمانی که عبدالرحمن ابن‌ جوزی در کتاب تلبیس ‌ابلیس علیه صوفیان به کار گرفته است، تحلیل و تبیین می‌کند. بررسی گفتمان‌‌محور تلبیس ابلیس با مشخص کردن شبکۀ روابط معنابخش متن، امکان به چالش کشیدن گفتمان فراگیر حاکم بر اثر و تحول در نظام تثبیت‌شدۀ مفاهیم آن‌ را فراهم می‌سازد. بررسی گفتمانی باب دهم تلبیس ابلیس با سازوکارهای برجسته‌سازی، تقلیل، حاشیه‌رانی، سوء تشخیص، رژیم حقیقت و استراتژی‌های کلامی نشان می‌دهد که ابن‌ جوزی با تعمیم، تسرّی و کلی‌گویی و با فضای فکری خصمانه که به طور پنهان، از جانب دو قطب قویِ مذهب و قدرت حاکم تقویت شده، حکم به کفرآمیز بودن و تسلط شیطان بر اندیشه‌ها، رفتار و گفتار صوفیان داده است.

کلیدواژه‌ها

• تصوف
• تلبیس ابلیس
• ابن‌ جوزی
• تحلیل انتقادی

عنوان مقاله [English]

Ibn Jawzi Discourse Formations against Sufis in Talbise-e- Eblis

نویسندگان [English]

• Somayyeh Hājati
• Ahmad Rāzi

چکیده [English]

Human perceptions of phenomena in the word and influenced the discourse. Approach to critical discourse analysis in creating effective access relations provides good models for the study of language¸ ideologies and power relations between decoding and explained constructive dialogue between the text and the perspective of social, political, and how they deal with competing discourses reveals, is important. This descriptive- analytical approach to discourse analysis, explicate and analysis of the discursive formation used by Abd al-Rahmān Ibn Jawzi in his book ''Talbis-e-EbLis'' against sufis. Community based study of ‘‘Talbis-e- EbLis'' certifying a net work of meaning- text relations, provides the possibility of challenging the dominant discourse of comprehensive change in established concept system. Discourse analysis of the tenth chapter of ''Talbis-e- EbLis'' with highlighting, reduction, margining, misperception, regime of truth. Mechanisms and verbal strategies indicate that Ibn Jawzi extension, generalizations, and in a hostile intellectual atmosphere which was boost by the two poles of religion and power stealthily, has order tobe blasphemous and evil dominate the thoughts, actions, and words of sufis.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sufism
• Ibn jawzi
• Critical Analysis
• Talbis-e- Eblis