نویسندگان

• سید علی‌اصغر میرباقری فرد
• زینب رضاپور

چکیده

فنا و بقا از مهم‌ترین مباحث مشترک در دو سنت عرفانی اول و دوم است که با دو رویکرد متفاوت بدان پرداخته شده است. عرفای نخستین، فنا را پاک شدن از صفات نکوهیده و بقا را تحصیل اوصاف ستوده دانسته‌اند. در سنت اول عرفانی، انسان و خدا دو وجود متمایز از یکدیگرند که ذات و صفات و افعالِ یکی(انسان) در دیگری(حق تعالی) فانی می‌شود، اما ابن‌عربی اعتقاد به فنا را با شرک برابر می‌داند. از نظر او آنچه افراد از روی جهل، ماسوی الله می‌خوانند و برای خود نیز وجودی سوای حق در نظر می‌گیرند، پنداری باطل است و این پندار در نهایتِ سلوک و با اعتقاد به وحدت وجود از بین خواهد رفت. در این فرایند، جهل فرد فانی می‌شود نه خود فرد. به عقیدۀ ابن‌عربی، نباید تصور کرد که در فنا ترک صفات می‌شود، زیرا صفاتی در کار نبوده است که بخواهیم آن را ترک کنیم. حق، عین آن صفاتی است که به خلق نسبت داده می‌شود. تمایز بندگان خاص از غیرخاص، در علمِ بدین مطلب است. در این مقاله،‌ به تحلیل و تطبیق و مقایسۀ فنا و بقا در دو سنت عرفانی اول و دوم پرداخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• فنا
• بقا
• سنت عرفانی اول و دوم
• خودشناسی
• خداشناسی

عنوان مقاله [English]

An Analysis and Investigation of Annihilation of Self and Subsistence in God in the First and Second Islamic Theosophical Traditions

نویسندگان [English]

• Seyyed Ali Asghar Mir Bāgherifard
• Zeinab Rezāpour

چکیده [English]

Annihilation of Self and Subsistence in God are of the most significant common themes in both first and second Islamic theosophical traditions, which have been investigated by two different approaches. The first theosophy believed that annihilation was cleansing from any evil deeds and subsistence was achieving good deeds. In this tradition, Human and God had two essences different from one another, which one's nature, characteristics and deeds (human) are annihilated in the other's (God). However, Ibn Arabi is of the thought that belief in God is the same as paganism. In his opinion, believing in beings other than God as well as considering human being's nature dispensable from God is a false conception and this conception would be annihilated by realization journey of initiatic and faith in oneness of being. In this procedure, individual's ignorance is annihilated not individual himself.
Ibn Arabi feels that it should not be thought that in annihilation, characteristics are put aside because there are no characteristics let alone putting them aside. Furthermore, God is the same as characteristics attributed to human beings. Differentiation of special servants from common ones is for making this issue clear. In the current paper, we seek to analyze and compare annihilation and subsistence from the viewpoints of first and second Islamic theosophical traditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Annihilation in God
• Subsistence in God
• First Tradition of Sufis
• Second Tradition
• Self- Knowledge
• Knowledge of God