نویسندگان

• کبری صدیقی
• رضا روحانی

چکیده

شمس تبریزی با جلال­الدین مولوی علیرغم شباهت­ها و اشتراکات فکری و عقیدتی مشهور و مورد انتظاری که دارند و علیرغم تأثیر و تأثر فراوان از یکدیگر، در موارد و مباحث متعددی نیز با یکدیگر اختلاف نظر و یا اختلاف عقیده دارند که گاه آشکار و گاه کمی پوشیده اما قابل‌کشف و استنباط و بیان است.

در مقاله حاضر کوشش شده تا با روش مقایسه­ای، برخی از این نوع اختلاف نظرها از آثار و اقوالشان استخراج و معرفی گردد و موارد لازم آن، جهت شناخت بیشتر از این دو شخصیت بزرگ عرفان عاشقانه، مورد بحث و تحلیل قرار گیرد. برای روشمندی بیشتر، مباحث تحت سه عنوان دسته‌بندی شده تا تفاوت یا اختلاف فکری آن دو، در جنبه‌های مختلف آرا و اندیشه‌ها و تأویلات و داوری­ها تشریح یا تبیین شود.

دستاورد مشخص مقاله آن است که شمس با مولوی، دستِ­کم از حیث اندیشه‌ها(در سه موضوع)، تأویل و تفسیر آیات و روایات(در پنج مورد)، و نیز داوری­هایشان درباره پیامبران و عارفان(درباره سه پیامبر و هفت عارف) اختلاف و یا تفاوت نظر دارند که این موارد و موارد مشابه، همواره باید در مطالعات تطبیقی در دو حوزه مولوی‌پژوهی و شمس‌پژوهی، مورد توجه و بررسی محققان قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• اندیشه‌های شمس و مولوی
• مطالعه تطبیقی افکار شمس و مولوی
• اختلافات شمس با مولوی
• داوری های شمس و مولوی