نویسندگان

• علی صفایی
• رقیه آلیانی

چکیده

نماد گونه‌ای از بیان است که بدون داشتن قرینه‌ای، علاوه بر مفهومی ظاهری، طیف معنایی گسترده‌ای را به خواننده القا می‌کند و بیان‌کننده تجربه‌ای غیرمحسوس با قابلیت چندمعنایی و عدم قطیعت مدلول‌ها است؛ ازاین‌رو نماد، مصادیق متعددی پیدا می‌کند و یگانه راه درک معنی آن، تأویل و تفسیر است. بر این پایه برای رسیدن به معنای نماد، باید از روساخت به ژرف‌ساخت، با در نظر گرفتن ساختار و بافت متن گذر کرد. مولانا هم شاعری عارف و معناگراست که از نماد برای پرداخت الگوهای فکری خود بهره گرفته است. توجه فوق‌العاده او به محیط طبیعی و ظرایف و دقایق آن، بستری برای پردازش مفاهیم ذهنی او شده است. این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی، مضامین اندیشگانی مولانا از جمله اندیشه بازگشت، خاموشی، سَهَر، سفر، قبض و بسط، عشق و ... را مورد تحلیل و تبیین قرار می‌دهد و نگارندگان با کشف نشانه‌های موجود در متن، کوشیده‌اند به لایه‌های متنوع و متضاد فکری مولانا دست یابند تا از این طریق، بتوان به شناخت کامل‌تر شخصیت و عرفان مولوی نزدیک شد. در این پژوهش، نمادهای برجسته الگوهای حیوانی بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

• مولوی
• غزلیات شمس
• نماد حیوانی
• الگوها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of Rumi’ Mental Patterns in Animal Symbolization

چکیده [English]

The hypothesis of  the  present  research is that in Iranian mysticism, there is an outlook that according to Sohravardi’s opinion is called the philosophy of  the spiritual insight or the Hekmat khosravāni (Philosophy of Kings) and everybody who has been in line with this philosophy is the follower of Hermes. The present research tries to show that the Hermesian characteristics are the main cause of the appearance of a structure in the Iranian mysticism that is based on common Hermesian identities.

The common characteristics in the present structure are as follows:

Hermesians are alchemists, doctors, grocers, and those who know about drug and wine. The origin of their work is based on metamorohosis. Their contemplation has an astrologic structure and they know magic.  They ascend and they write about their ascensions.  They believe in light philosophy. Their way of writing is symbolic, as represented in Mantiq-al-Tayr or the language of birds. The language of birds is their secret language. They are influential in variation of the symbolic meanings. They believe in reincarnation and, as Hermes and Hallāj reincarnate. They defend Satan. They are Showbiz (patriots). They have dual viewpoints toward Hajj. They believe in unity.

There is an interaction among the Hermesian components. Hermesian component interrelation –that we call it Hermesian structure- has caused a special mechanism in Iranian mysticism that we call it Hermesian structure.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mantiq al-Tayr
• Hekmat Ishrāq (The Philosophy of Spiritual Insight)
• Philosophy of Hermes
• Iranian Mysticism