مطالعات عرفانی
زن در اندیشۀ موسی دلئون و یاکوب بومه
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، گروه ادیان‌و عرفان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 دانشیار گروه ادیان و عرفان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، نویسنده مسئول
3 استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
جایگاه زن در اندیشۀ یهود، پست‌تر از مرد و عامل گناه است؛ زنان، گناه و تبلیس را از حوا ارث برده و گناهکارند، اجازۀ فعالیت اجتماعی ندارند و کمالشان تشویق شوهر و فرزند به آموزش تورات است. در مسیحیت با وجودی که زن و مرد نزد مسیح(ع) یکسان بودند ولی شاگردانش نظر مساعد به زن نداشته و از خلقت تبعی حوا و گناه او سخن گفته‌اند. به‌دلیل اهمیت شناخت مقام زن در ادیان، بنا شد به روش‌توصیفی و مقایسه‌ای، جایگاه زن در اندیشۀ دوعارف بزرگ‌یهودی و مسیحی، موسی دلئون و یاکوب بومه را واکاوی کنیم. آن‌ها نظراتی مطرح کرده‌اند که نیازمند تحلیل است. دلئون اختلال در آفرینش را به‌دلیل دور شدن خدا و ملکه میداند اما در نهایت به‌واسطۀ توبه، ریاضت و انجام مناسک، جدایی به هماهنگی تبدیل و باعث هماهنگی جهان می‌شود، با کامل شدن زن، مرد هم کامل شده و باعث تکامل‌عوالم علوی می‌شود. رابطۀ زن و مرد باعث پایداری ایمان و عاملی است که حضور الهی (شخینه) آن‌ها را ترک نکند. بومه پست‌تر بودن زن از مرد را رد می‌‌کند. او زن را موجودی میداند که از ماهیت آدم ساخته شده و می‌‌تواند به کمال برسد تا تصویر خدا باشد، به‌عقیدۀ بومه در عمل زناشویی واکنشی الهی صورت می‌گیرد، اما تأثیرات دیگری نیز وجود دارد که از جنبۀ زمینی و شیطانی ناشی می‌شود.
کلیدواژه‌ها
- کتاب مقدس.
- تلمود.
- آشتیانی، جلال‌الدین (1389)، تحقیقی در دین مسیح، تهران: نشر نگارش.
- بلخاری قهی، حسن و محمدی، مینا (1398)، «نگاهی به چگونگی استحالۀ مفهوم خدا-انسان از اسطوره‌های غربی یونان تا انسان‌محوری»، دوفصلنامه علمی انسان‌پژوهی دینی، سال شانزدهم، شمارۀ 24، 161ـ182.
- دلئون، موسی (1397)، زُهر کتاب روشنایی، انتخاب گرشوم شولم، ترجمۀ هما شهرام‌‌بخت، تهران: علمی و فرهنگی.
- پیچ، رولاند (1386)، «یاکوب بومه و اسلام»، ترجمۀ احمد رجبى، هفت آسمان، شمارۀ 36، 37ـ66.
- جان‌موریس، رابرتس (1386)، تاریخ جهان از آغاز تا پایان قرن بیستم، ترجمۀ منوچهر شادان، تهران: بهجت.
- شولم، گرشوم (1392)، گرایش‌‌ها و مکاتب اصلی عرفان یهود، ترجمۀ علیرضا فهیم، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
- کرمانی، علیرضا (1396)، «نقد و بررسی وجودشناسی عارف لوتری یاکوب بومه»، معرفت ادیان، شمارۀ 32، 39ـ56.
- مک گراث، آلیستر (1392)، درسنامه الهیات مسیحی، ترجمۀ بهروز خدادادی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
- مریل‌سی، تنی (1362)، معرفی عهد جدید، ترجمۀ طاووس میکائیلان، تهران: حیات ابدی.
)
دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 33
33فروردین 1400صفحه 125-144
- تاریخ دریافت: 09 بهمن 1401
- تاریخ بازنگری: 31 خرداد 1402
- تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1401
- تاریخ انتشار: 01 فروردین 1400