نویسنده

• مسعود شاورانی

استادیار دانشگاه مذاهب اسلامی

چکیده

طبیعت و بخش‌های مختلف زیست‌بوم به‌علت بی‌توجهی انسان، به‌سرعت در حال تخریب و نابودی هستند و پژوهش‌ها در راستای ارزش نهادن به جانوران و حفظ حقوق آنان ضروری است. اخلاق محیط زیست از شاخه‌های مهم بحث حفاظت از محیط زیست است و هدف از این تحقیق، ارائۀ رویکرد اخلاقی صوفیان در احترام و ارزش‌ نهادن به حیوانات است تا به‌عنوان الگوی اخلاقی عملی، قابل طرح و کاربرد باشد. در شرح حال صوفیان، تذکره‌های عرفانی و آثار و روایات عرفانی نوشته‌ها و حکایات بسیاری از سیرۀ قولی و فعلی آنان در شفقت، ارزش‌گذاری و علاقه‌مندی به جانوران مشاهده می‌شود، که نشان از علاقه و احترام ژرف صوفیان نسبت به جانوران است. دوستداری و ارزش نهادن به جانوران در این مقاله شامل چند عنوان اصلی می‌شود که به آن پرداخته شده است: همنشینی با جانوران اهلی و غیراهلی، پندگیری از جانوران، اجتناب از آزار جانوران و ترک گوشت‌خواری، الفت و شفقت با جانوران، مؤانست و خدمت جانوران به عارفان، گفتار و نصایح عارفان در تکریم جانوران، گفتار عارفان در باب رعایت حقوق جانوران، اثر ایجابی نیکی و ستم به جانوران و اثر سلبی نیکی و ستم به جانوران. روش انجام این تحقیق کتابخانه‌ای است و توصیف و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده نشان می‌دهد که صوفیان جزء گروه خاصی از دینداران بوده‌اند که از دیرباز در رفتار اخلاقی خود، به حیوانات علاقۀ ویژه‌ای داشته‌ و به حقوق آن‌ها احترام گذاشته‌ و ارزش ذاتی برای آنان قائل بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق
• جانوران
• شفقت
• صوفیان
• صحرا
• سگ
• آهو

عنوان مقاله [English]

The Value of Animals from the Perspective of Sufis

نویسنده [English]

• Masoud Shavarani

Assistant Professor of the University of Islamic Denominations (Shavarani@gmail.com).

چکیده [English]

Nature and various parts of the ecosystem are rapidly being destroyed due to human neglect, and researches are needed to appreciate animals and protect their rights. Environmental ethics is an important branch of the discussion of environmental protection and the purpose of this study is to present the moral approach of Sufis in respecting and valuing animals so that it can be presented and applied as a practical ethical model. In the biography of Sufis, mystical memoirs and mystical narrations, writings and anecdotes of many of their verbal and practical methods can be seen in compassion, appreciation and interest in animals, which shows the deep love and respect of Sufis towards animals. Loving and valuing animals in this article includes several main topics that have been addressed: companionship with domestic and non-domestic animals; learning from animals; Avoid cruelty to animals and quit eating meat; Compassion for animals; the friendship and service of animals to mystics; Speech and advice of mystics in honoring animals; Mystics sayings about the observance of animal rights, the positive effect of goodness on animals and the negative effect of oppression on animals. The method of this research is library studying and the description and analysis of the collected data show that Sufis have been a special group of religious people who have long had a special interest in animals in their moral behavior, and have respected their rights and inherently valued them.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Ethics
• animals
• compassion
• Sufis
• desert
• dog
• deer