مطالعات عرفانی
تبیین رابطۀ نافله و مقام محمود در آیۀ 79 سورۀ اسراء بر مبنای دیدگاه علامه حسن حسن‌زاده آملی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
2 دانشیار، گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران (نویسنده مسئول)
3 دانشیار، گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
بر‌اساس آیۀ 79 سورۀ اسراء، مقام محمود، مقامی است که نتیجۀ قرب حاصل از انجام نافله است. هرچند اندیشمندان اسلامی‌تبیین‌های ارزشمندی را دربارۀ رابطۀ نافله و مقام محمود مطرح کرده‌اند، به نظر می‌رسد تبیین عرفانی این رابطه چندان مورد توجه واقع نشده است. این پژوهش به روش تحلیلی- استنتاجی، درصدد است که پس از بیان حقیقت مقام محمود، رابطۀ آن را با قرب حاصل از نافله، از نگاه عرفانی علامه حسن‌زاده آملی تبیین نماید. دستاوردهای این پژوهش حاکی از آن است که مقام محمود مقام ادراک بی‌واسطۀ حقیقت وجود و ادراک یکی بودن حمد و حامد و محمود است. مقام محمود، مقامی فراتر از دو قرب فرایض و نوافل است که به مرتبۀ «أَو أَدنَی» اشاره دارد. قربی که به‌سبب واجب شدن نافله برای رسول اکرم(ص)، خاص خاتم‌النبیین است و سایر اولیا به‌میزان تقربشان به خداوند، به‌تبع ایشان از این قرب بهره می‌برند.
کلیدواژه‌ها
)
دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 37
شهریور 1402
- تاریخ دریافت: 12 تیر 1402
- تاریخ بازنگری: 20 تیر 1402
- تاریخ پذیرش: 08 مرداد 1402
- تاریخ انتشار: 15 شهریور 1402